Pandemiyle birlikte gemi söküm sektöründe yükselişe geçen Aliağa’da, 2021’de de işlerin yoğun olması beklenmekte. 800 bin tonu aşkın geminin Aliağa’ya söküme gelmesi öngörülüyor.
Aliağa Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği (GEMİSANDER) Başkanı Kamil Önal, 2020 yılında AB bayraklı gemiler dahil olmak üzere muhtelif tipte 118 geminin geri dönüşüme alındığını açıkladı. Bu gemilerin toplam çelik ağırlıkları 855 bin ton oldu. 2019 yılında 654 bin ton çelik ağırlığında 128 gemi Aliağa’ya söküme gelmişti. Kamil Önal, gelen gemilerin tonaj değişimlerine dikkat çekerek, “Geçen yıl tesislere gelen gemilerin çelik ağırlıkları ortalama 7 bin ton oldu. 2019 yılında ise söküme gelen gemilerin ortalama çelik ağırlığı 5 bin tondu. Tesislerimize 2020 yılında kruvaziyerler ağırlıkta olmak üzere daha büyük tonajlı gemiler gelmeye başladı” dedi.
Aliağa’da geçen yıl işlerin yoğun olmasının en büyük nedeni salgının yolcu ve yük talebini baskılamasıyla birlikte gemi sökümünün tüm dünyada hızlanması oldu. Başta kruvaziyerler olmak üzere gemilerini birer birer hurdaya gönderen AB ülkeleri, artan ihtiyacı karşılamak için Türkiye’nin gemi söküm merkezi Aliağa’daki iki tersanenin onaylı tesis listesine girme sürecini hızlandırdı. Bilindiği üzere, Aralık 2018’den bu yana AB bayraklı gemiler sadece Avrupa Komisyonu Onaylı Gemi Geri Dönüşüm Listesi’ne giren tesislerde söküme gidebiliyor. Avrupalı armatörlerin artan gemi söküm talebini mevcut tersaneler ile karşılayamayan AB, son olarak geçtiğimiz kasım ayında iki tersaneyi daha ‘onaylı tesis’ listesine eklenmişti. Leyal, Leyal Demtaş, Işıksan, Sök Denizcilik, Ege Çelik ve Öge Gemi’den sonra Avşar ile Şimşekler de AB bayraklı gemileri geri dönüşüme almaya başladı. Böylece, listeye giren 8 tersanenin toplam kapasitesi 500 bin tona ulaştı. Yıllık olarak hurdaya ayrılan AB bayraklı gemi tonajı ise yaklaşık 2 milyon ton. Kamil Önal, 2021 yılı içinde denetim süreçleri tamamlanan üç firmanın daha listeye girmesinin beklendiğini söyledi. Aliağa’da toplam 22 tesis bulunuyor.
Kamil Önal, 2021 yılına yönelik beklentilerini şöyle özetledi: “Türkiye’nin AB listesinde bulunan tesis sayısı artıyor. Bu nedenle AB’li armatörler söküm için Aliağa’yı tercih ediyor. Kruvaziyer sektöründeki salgın kaynaklı krizin etkilerinin 2021’de de devam edeceği öngörülüyor. Tüm bu gelişmelerin etkisiyle 2021 yılında Aliağa’da geçen yıl olduğu gibi 800 bin tonu aşkın geminin söküme geleceğini öngörüyoruz.”
Demir çelik hurda fiyatlarındaki artışa da dikkat çeken Önal, “2020 yılına 300 dolar seviyesinde başlayan demir çelik hurda fiyatları mayıs ayında 230 dolar seviyesine kadar geriledi. Haziran ayında 250 dolar seviyesindeki fiyatlar bu tarihten itibaren yükseliş trendi izleyerek yılı 455 dolar ile kapattı” dedi.
Sektör olarak en büyük beklentilerinin bölgenin imar planı onay sürecinin tamamlanması olduğunu söyleyen Önal, “Sektörde rekabet hızlanıyor. Bu süreçte tesislerimizde ihtiyaç duyulan kalıcı yatırımların yapılması için 2026 yılında sona erecek kira sözleşmelerinin acilen yenilenmesini istiyoruz. 2021 yılı içerisinde bu konunun sonuçlanmasını bekliyoruz” dedi.