Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, artan ithalata rağmen bir türlü fiyat dengesinin sağlanamadığı ve yem fiyatı artışının da durdurulamadığı et piyasasında hüküm süren ve üreticiye kazandırmayarak tüketiciyi de mağdur eden bozuk sistemin devam ettiğini söyledi.
Gürer, üretici ve besici açısından bakım, yem, aşı, elektrik, nakliye, işçilik ve veteriner hizmetlerinden oluşan yüksek maliyete rağmen, karkas eti kilogramını 32 ila 35 lira arasında değişen fiyatlarla satmaktadır. Üretici ve besici faaliyetlerini sürdürecek gelir elde edememekte, fakat et üreticiden çıktıktan sonra marketlerin farklı bölümlerinde kilogramı 70 ile 100 lira arasında tüketiciye sunulmaktadır. Marketler açısından bakıldığında et fiyatlarında yaşanan değişim üretici ve tüketiciye değil üreticiden sonra zincire dahil olarak aracıların gelirlerine yansımaktadır” diye konuştu.
Besici ve üreticinin artan maliyetler karşısında mağdur olduğunu, önlenemeyen buzağı kayıpları ve hayvan hastalıklarının da yem fiyatlarından sonra sorunları katlayan diğer unsurlar olduğuna işaret eden CHP Milletvekili Gürer, yerli üreticinin yeterince desteklenmemesi nedeniyle de Türkiye’de etin ithalata bağımlı hale geldiğini belirtti.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Hayvancılıkta aracı paydaşlar kazanırken üretici kazanmıyor. Yem fiyatı serbest piyasaya göre belirleniyor. Harman dönemi olmasına karşın saman dahi bir yıl öncesi 45 kuruş iken bugün 75 kuruşa satılıyor. Yonca fiyatı da benzer durumda. Genelde geçen yıla göre ortalama yem fiyatlarında %26 artış var. Sanayi yeminde ise fiyatlarda %30 artış oldu. Besici ve üretici ile konuştuğumuzda yem fiyatı düşsün, bizim fiyatımız artmasın düşüncesi var çünkü yem fiyatı katlandıkça besicilikten uzaklaşılıyor” diye konuştu.
Çiğ sütün litre fiyatı, 2019 yılı aralık ayında Ulusal Süt Konseyi tarafından 2 lira 30 kuruş olarak saptandı O günden bu yana artan yem fiyatına göre süt fiyatları da değişmedi. Yem fiyatlarında yaşanan ciddi artışlar üreticiyi zarara götürdü. Üretici, girdi maliyetlerinin düşürülmesini istiyor.
Hali hazırda saman, yonca ve sanayi yem fiyatı artıyor fırsatçılar da bundan yararlanıyor. Hiçbir değeri olmayan samanın yüksek fiyatlara ulaşmasını gören yonca satıcısı da daha fazla fiyat belirliyor. Et ve süt piyasasında üretici kısmını kontrol eden Bakanlık, besici ve üretici girdilerine ise müdahil olmuyor.
Sektörde paydaşlar arası düzenleme Bakanlık tarafından sağlanması gerekir. Yem fiyatlarına çözüm bulunmadan hayvancılığa dair sorunlar aşılamaz. Tarımda her alanda keyfilik, başıboşluk ciddi sorunlar üretiyor. Önemli bir sorun da yemi üreticiye satanla sütü üreticiden toplayanın aynı kişi olmasından kaynaklanmaktadır.
Bu nedenle fiyat dengesi sağlanamamaktadır. Et ve süt için yem fiyatı düşmeden üretici için çözüm gelmez. Karkas etin kilogram fiyatı 32-35 lira civarında olduğundan dolayı üreticiler, yemlerde yaşanacak fiyat artışından kaygılandığı için hasat döneminde yonca, saman vb. almak için hayvan satmaktadırlar. Sistemde üretici savunmasız bırakılmaktadır.
Üretici ile konuştuğumuzda, ürettiğine zam gelmesini değil girdi maliyetlerinin düşürülmesini istiyor. Süt üreticisi de, Ulusal Konseyin, aralık ayından bu yana 2 lira 30 kuruş olan litre süt fiyatını 2 lira 50 kuruş olarak düzenlenmesini istiyor. Besici, harman dönemi sürerken, arpa saman ve yonca fiyatlarında yaşanan artış karşısında kaygılanıyor. Yem fiyatı artışı sürdüğü takdirde besici ve üretici hayvancılıktan uzaklaşacak” diye konuştu.